Svetski dan borbe protiv raka pluća ustanovljen je 1. avgusta 2012. godine i predstavlja važan datum u globalnom zdravstvenom kalendaru, podržan od strane, medicinskih stručnjaka i zdravstvenih organizacija širom sveta.
Ovaj važan dan služi kao podsetnik na bitku protiv jednog od najrasprostranjenijih i najsmrtonosnijih oblika raka.
Prema podacima Svetske zdravstvene organizacije, rak pluća odnosi više života godišnje nego rak debelog creva, dojke i jetre zajedno. Ove godine, 2024., tema Svetskog dana borbe protiv raka nosi naziv „Zajedno jači: ujedinjeni za svest o raku pluća“.
Ova tema naglašava značaj zajedništva i saradnje u borbi protiv raka pluća. Rak pluća često ne izaziva znakove i simptome u svom najranijem stadijumu te se manifestacije ove bolesti obično javljaju kada je bolest u uznapredovaloj fazi.
Faktori rizika za nastanak raka pluća:
Pušenje, uključujući pasivno pušenje, izloženost terapiji zračenjem, izloženost gasu radona, azbestu i drugim kancerogenima, porodična istorija, staračko stanovništvo, gojaznost, zloupotreba alkohola, virusne infekcije (HPV).
Prepoznavanje pušenja kao glavnog uzroka raka pluća označilo je prekretnicu u javnom zdravlju. To je dovelo do široko rasprostranjenih kampanja protiv pušenja i postepenog pada stope pušenja u mnogim zemljama.
Mere za sprečavanje raka pluća
Prestanak pušenja je jedna od primarnih mera za sprečavanje raka pluća.
Pored toga, sledeće mere pomažu:
-Ograničavanje izloženosti agensima koji izazivaju rak (nikl, arsen, azbest, itd.)
-Izbegavanje pasivnog pušenja (udisanje zapaljenih duvanskih proizvoda)
-Ograničavanje izloženosti visokoenergetskom zračenju (rendgenski i gama zraci)
-Redovna fizička aktivnost
-Smanjenje rizika od HIV infekcije
-Konzumiranje uravnotežene ishrane
-Izbegavajte udisanje dima iz kućnih ložišta
Karcinom pluća u Srbiji
Od karcinoma pluća u Srbiji godišnje oboli gotovo 7.000, a umre više od 5.000 osoba. Jedan
od najvažnijih preduslova uspešnog lečenja, jeste rano otkrivanje raka pluća, jer se kod
više od 70 odsto pacijenata ova bolest otkrije u poslednjem stadijumu, kada su šanse za
uspešno izlečenje gotovo iscrpljene.
Izvor: Journee-mondiale;World Lung Cancer Day – August 1, 2024; https://www.journee-mondiale.com/en/day/world-lung-cancer-day-august-1-2024/
