Prema podacima prispelim u našu ustanovu na teritoriji Mačvanskog okruga u poslednjih pet godina (2018. – 2023.godine) registrovana je 4.091 novoobolela osoba od šećerne bolesti. Kod 131-og pacijenta registrovan je dijabetes tip 1. a kod 3.960 pacijenata, dijabetes tip 2. Poštovani sugrađani, naglašavam registrovani novooboleli, što znači da je ovaj broj značajno veći jer je u pitanju podmukla bolest, (ne boli, BOL je naš prijatelj) koja na početku kod velikog broja pacijenata ne daje simptome ili su oni blagi, te im se ne pridaje veći značaj. Danas je ova bolest sa svojim komplikacijama vodeći uzrok smrtnosti kako u svetu, tako i kod nas.
Loše lečena i nekontrolisana šećerna bolest rezultira razvojem brojnih hroničnih komplikacija kao što su: neuroparije, otkazivanje rada bubrega, gubitka vida, moždanog i srčanog udara i amputacija. Uspešno lečenje dijabetesa uključuje kombinaciju medicinske nutritivne terapije (MNT), lekova, fizičke aktivnosti, redovno praćenje nivoa šećera u krvi, ali i kontinuiranu edukaciju bolesnika.
Ishrana (MNT), čini sastavni i nezaobilazni deo prevencije, lečenja postojeće bolesti i sprečavanja ili bar usporavanja nastanka komplikacija vezanih za šećernu bolest. Cilj MNT je postizanje i održavanje normalnog nivoa šećera u krvi i lipidnog statusa koji smanjuje rizik od kardiovaskularnih bolesti kao i održavanje krvnog pritiska na što prihvatljivijem nivou.
Ishrana dijabetičara mora biti raznovrsna i uravnotežena, ali istovremeno prilagođena navikama i zdravstvenom stanju obolelog. Optimalan odnos makronutrijenata u ishrani obolelih od šećerne bolesti podrazumeva učešće ugljenih hidrata 45-65%, masti 20-35%, a proteina 10-20% u ukupnoj dnevnoj energiji.
Unos ugljenih hidrata treba da je pre svega i celog zrna žitarica, povrća i mahunarki, ali su zastupljeni i ugljeni hidrati iz voća i noskomasnih mlečnih proizvoda. Kada su u pitanju masti, prednost treba dati hladno ceđenim uljima, a ograničiti unos trans masti i holesterola. Preporuke za unos proteina kod osoba obolelih od šećerne bolesti se ne razlikuju od preporuka za zdrave osobe.
Ne sme se zaboraviti važnost unosa adekvatnih količina vitamina i minerala. Ukoliko osoba ima raznovrsnu ishranu i nema dokazani nedostatak nekog nutrijenta, nema potrebe za uzimanjem suplemenata. Kod starijih osoba, trudnica i doilja, vegetarijanaca i vegana, i onih koji su na restriktivnim dijetama, valja razmotriti unos kvalitetnog dodatka ishrani.
Izvor OB Šabac
